Bitwa o Kielce, która rozegrała się pomiędzy 12 a 16 stycznia, była pierwszym tak dużym starciem wielkiej radzieckiej ofensywy zimowej, która miała doprowadzić Armię Czerwoną znad Wisły nad Odrę i przeszła do historii pod nazwą operacji Wiślańsko-Odrzańskiej. - Walki w Kielcach były dosyć ciężkie, szczególnie na ulicach prowadzących do stacji kolejowej, ale jej główna i najbardziej intensywna część rozegrała się poza miastem, w rejonie Nidy i Czarnej Nidy, gdzie doszło do bitwy pancernej - mówi Adam Rzadkowski z Muzeum Historii Kielc
Niemcy, dysponując mniejszymi siłami starali się dobrze przygotować do obrony - budowano umocnienia, oraz planowano wykorzystać jako pozycje obronne naturalne przeszkody, takie ja Nida i Czarna Nida. Cały teren dokładnie obfotografowali - na zdjęciu Kielce z sierpnia 1944 roku. Zdjęcie zrobili Niemcy, ale potem trafiło do archiwum armii amerykańskiej.
Obroną Kielc dowodził generał Walter Nehring. Służbę w wojsku zaczął jeszcze przed pierwszą wojną światową, ale prawdziwą karierę zrobił w III Rzeszy. Był szefem sztabu XIX Korpusu podczas inwazji na Polskę w 1939 roku, potem brał udział w kampanii francuskiej, dowodził podczas kampanii afrykańskiej, gdzie został ranny. Po wyleczeniu trafił na front wschodni. Po wojnie napisał książkę o niemieckich siłach pancernych w latach 1916-1945. Zmarł w 1983 roku.
Marszałek Iwan Koniew. To on dowodził 1 Frontem Ukraińskim, którego wojska operowały na terenie regionu świętokrzyskiego. Koniew był członkiem partii bolszewickiej od 1918 roku, uczestniczył w tłumieniu antybolszewickiego buntu marynarzy Kronsztadu w 1921 roku. W czasie II wojny światowej dowodził m.in. I Frontem Ukraińskim, a w styczniu 1945 roku dzięki szybkiemu manewrowi oskrzydlającemu udało mu się wyzwolić bez zniszczeń m.in. Kraków. Historycy zarzucają Koniewowi, że akceptował działania NKWD przeciwko Armii Krajowej na zapleczu frontu. W 1956 roku dowodził stłumieniem powstania węgierskiego. Zmarł w 1973 roku.
Co ciekawe od 1945 roku mógł szczycić się brytyjskim tytułem szlacheckim - przyznał mu go król Jerzy VI.
Samo miasto zdobyto po walce 15 stycznia, ale następnego dnia, Niemcy na chwile znów opanowali główne drogi przez Kielce. - Okrążone pod miastem siły niemieckie przebijały się na zachód i przeszły przez miasto, skąd szybko zostały wyparte. Z relacji wynika, że główne drogi ewakuacji były zastawione zniszczonym sprzętem - opowiada Rzadkowski. Prawdopodobnie właśnie po drugim wyparciu Niemców zrobiono zdjęcie na którym widać żołnierzy sowieckich maszerujących koło kieleckiej katedry.
Kamienica przy ul. Śniadeckich 30 w 1945 r. mieściła siedzibę sztabu generała Nehringa. - W walkach o Kielce zginęło 129 mieszkańców, to m.in. ofiar walk ulicznych i bombardowań, oraz ok. 250 żołnierzy radzieckich. Po stronie niemieckiej straty w całym regionie wyniosły nawet 6 tys. żołnierzy. To pokazuje jak miażdżąca była przewaga po stronie nacierającej - dodaje Adam Rzadkowski.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze